Yn dre farchnad Llandysul yng Ngheredigion, mae prosiect ynni arloesol wedi cael ei lansio yn ystod cynhadledd COP26 sydd yn ceisio taclo'r argyfwng hinsawddbyd-eang. Mae Ynni Lleol Llandysul yn glwb ynni unigryw sydd yn defnyddio ynni adnewyddadwy lleol go gyfer defnydd lleol, er mwyn arbed arian preswylwyr a chefnogi cynhyrchwyr ynni adnewyddadwy yr ardal.

Meddai Ynni Lleol Llandysul:

'Rydyn ni'n gofyn pobol y dre - 'ydych chi am i'ch ynni fod yn lân, yn wyrdd, yn lleol ac am bris rhesymol?' - dyma beth gall cael Clwb Ynni Lleol ei greu i breswylwyr Llandysul. Rydym am ailgreu beth sydd eisoes wedi cael ei gyflawni gan nifer o gymunedau hyd a lled Cymru trwy ddefnyddio ynni hydro. Yn ein hachos ni, mi fyddwn yn defnyddio ynni solar lleol.'

Mi fydd Clwb Ynni Llandysul yn cydweithio â phrosiect ynni solar wedi ei berchnogi gan gwpwl lleol ym Mhont-Tyweli. Wrth baru'r swm o ynni fydd yn cael ei ddefnyddio gan y clwb gyda'r ynni sydd yn cael ei gynhyrchu yn lleol, mae aelodau’r clwb ynamcangyfrif, er gwaethaf bod gan bob gartref anghenion ynni gwahanol, bod bosib arbed rhwng 10-30% ar filiau trydan. Mae’r prosiect yn Llandysul yn ddilyniant ar brosiect arbrofol a llwyddiannus ym Methesda, Gwynedd, a dderbyniodd sylw'r cyfryngau cenedlaethol, ynghyd a phrosiectau eraill ers hynny o Gorwen i Grughywel.

Mae Ynni Sir Gâr, sydd yn cefnogi datblygiad y prosiect, wedi bod yn gweithio gyda phobol leol i gasglu enwau'r rheiny sydd â diddordeb newid eu cyflenwyr er mwyn ymuno a'r clwb, ac yn helpu chwilio am fwy o aelodau i gymryd mantais o fuddion y fenter a chyfrannu tuag at economi lleol werdd.

Meddai Neil Lewis, Rheolwr prosiect Ynni Lleol:

'Mae cael Clwb Ynni Lleol yn gyfle gwych i gymuned ardal Llandysul, i ymuno a phrosiect arloesol i ddefnyddio ynni adnewyddadwy lleol, a drwy hynny, y posibiliad o leihau cost eu biliau trydan. Gall y prosiect hwn hefyd arwain ymlaen tuag at nifer o brosiectau ynni adnewyddadwy eraill yn yr ardal, gan sicrhau fod y gymuned yn buddio o, ac yn cyfrannu tuag at, dyfodol ynni cynaliadwy. Mae'n amserol, yn ystod trafodaethau presennol COP26 yn Glasgow lle rydym yn galw ar arweinwyr y byd i weithredu ar newid hinsawdd, fod Llandysul a chymunedau gwledig eraill ar draws Cymru yn arwain y ffordd trwy greu atebion positif ac arloesol i ateb yr her i drawsnewid i ynni glân. Mae hefyd yn amserol oherwydd y 'hikes' diweddar mewn prisiau ynni. Gall brosiectau Ynni Lleol felly fod yn ateb i sicrhau'r ynni mwyaf glân a fforddiadwy i'n cymunedau mwyaf bregus.'

Os eich bod yn byw yn Llandysul ac â diddordeb yn y fenter, mae'r clwb Ynni Lleol dal i dderbyn aelodau. Mae bosib cofrestru eich diddordeb trwy fynd i wefan Ynni Lleol yma: Ynni Lleol Llandysul

Mae cynllun arall tebyg yn digwydd yng Nghapel Dewi, sydd yn y broses o gael ei lansio, ac fe allwch ddarllen mwy amdani yma: Ynni Lleol Capel Dewi

Nodiadau i'r Golygydd

• Am wybodaeth bellach neu am gyfweliadau: : Jane O’Brien, Cydlynydd Ynni Lleol: 07968748358/jane@ynnisirgar.org | Neil Lewis, Rheolwr Ynni Sir Gar, 07970479802/neil@ynnisirgar.org
• Lluniau ar gael i'w rhannu
• Mwy o wybodaeth am Ynni Sir Gâr yma
• Mwy o wybodaeth am brosiect hydro Ynni Lleol Bethesda yma: https://www.youtube.com/watch?time_continue=10&v=QteRUCPFGWI
• Mae Energy Local CIC wedi datblygu model fusnes sydd yn cynorthwyo cymunedau i baru ei defnydd o ynni trydanol gyda beth sy'n cael ei gynhyrchu yn lleol. Mae'n caniatáu i bobol i gymryd rheolaeth o’u biliau ynni trydan tra hefyd yn cefnogi ynni lleol adnewyddadwy. Cewch restr lawn o'r prosiectau sy'n bodoli ar ei gwefan yma: https://energylocal.org.uk/clubs
• Mae'r prosiect hon mewn partneriaeth â Octopus Energy, cyflenwyr ynni adnewyddadwy.